ĐHY Fernando Filoni tại giáo phận Hưng Hóa ngày 21/01/2015
Đức Hồng Y Fernando Filoni (ĐHY Filoni), Tổng trưởng Thánh bộ Loan Báo Tin Mừng Cho Các Dân Tộc, đã đến thăm Giáo phận Hưng Hóa tại Nhà thờ Hòa Bình vào sáng ngày 21/01/2015.
Cùng đi với ngài có Đức Tổng Giám mục (ĐTGM) Leopoldo Girelli – đại diện Tòa Thánh tại Việt Nam, ĐHY Phêrô Nguyễn Văn Nhơn cùng toàn thể các Giám mục thuộc giáo tỉnh Hà Nội. Vị giám mục tiền nhiệm của giáo phận Hưng Hóa, ĐGM Antôn Vũ Huy Chương (hiện nay là GM giáo phận Đà Lạt), cũng trở về thăm “cố hương”.
Nghi thức chào mừng
Khi đoàn xe đưa ĐHY Filoni đi thăm Hưng Hóa đến Nhà thờ Hòa Bình lúc 8g30 thì các tín hữu đã ngồi chật đầy bên trong ngôi thánh đường rộng 1.200m2 (sức chứa 3.000 chỗ) và đứng tràn ra rất đông bên ngoài quảng trường rộng 6.500m2, bất chấp gió lạnh và sương mù nơi vùng trung du.
ĐHY Tổng trưởng giang rộng hai tay tươi cười chào các tín hữu. Ngài hôn thánh giá trước cửa nhà thờ, rảy nước thánh trên dân Chúa, rồi tiến lên cung thánh quỳ cầu nguyện trước Mình Thánh Chúa. Sau đó, phái đoàn ra ngồi trên lễ đài tại sân Nhà thờ.
Nghi thức chào mừng bắt đầu với diễn từ của ĐGM Gioan Maria Vũ Tất. Ngài diễn tả niềm vui được đón vị Tổng trưởng Truyền giáo, rồi trình bày quá khứ cùng với hiện tình của giáo phận Hưng Hóa. Giáo phận được thành lập năm 1895 với tên gọi Giáo phận Đoài, rồi mang tên Giáo phận Tông tòa Hưng Hoá vào năm 1924, sau đó trở thành Giáo phận chính tòa Hưng Hóa vào năm 1960. Giáo phận này hiện nay trải rộng trên địa bàn 10 tỉnh (Hà Tây nay thuộc về Hà Nội, Phú Thọ, Hòa Bình, Yên Bái, Lào Cai, Tuyên Quang, Hà Giang, Sơn La, Lai Châu, Điện Biên), diện tích khoảng 54.500 km2 với 235.000 tín hữu trong 95 giáo xứ và hơn 570 giáo họ, chiếm 3,9% dân số của toàn vùng Tây Bắc Việt Nam. Trải qua nhiều khó khăn nhưng đến nay, con số linh mục và tu sĩ đã tăng gấp bốn lần. Dù vậy vẫn chưa đủ để mỗi giáo xứ có một linh mục thường trú nhằm đáp ứng tại chỗ nhu cầu mục vụ cho giáo dân. Việc đào tạo giáo dân (làm giáo lý viên, cộng tác viên điều hành giáo xứ, huấn luyện các tín hữu ưu tú nhất là trong hàng ngũ giới trẻ) do đó, trở thành việc thiết yếu sống còn, để có nhân sự cộng tác đắc lực trong công cuộc Phúc Âm hóa. Hiện nay, giáo phận Hưng Hóa có 85 linh mục (75 cha triều và 10 cha dòng); 110 đại chủng sinh, 63 tiền chủng sinh, 60 tu sinh theo đuổi ơn gọi linh mục, 6 nữ tu dòng Thánh Phao lô thành Chartres, 6 nữ tu dòng Con Đức Mẹ Phù hộ, 270 chị em dòng Mến Thánh giá với 45 tập sinh và 130 đệ tử; 3030 giáo lý viên. Từ năm 2006, tại ba tỉnh miền núi Sơn La, Lai Châu, Điện Biên, những hoạt động tôn giáo mới bắt đầu được triển khai trở lại. Mặc dù cộng đoàn gặp nhiều khó khăn, con số tân tòng ở dân tộc miền núi vẫn không ngừng gia tăng. Ở những nơi này, chính quyền chưa công nhận một giáo xứ hoặc giáo họ nào, nhưng kể từ đầu năm 2015, đã có những dấu hiệu cải thiện trong quan hệ đối thoại với chính quyền dân sự tại ba tỉnh vừa nêu.
Sau phần phát biểu của ĐGM Vũ Tất, cha sở Giuse Nguyễn Trung Thoại đã giới thiệu về giáo xứ Hòa Bình của mình. Ngay từ năm 1993, Tòa Giám mục Hưng Hóa đã cử cha Giuse Nguyễn Trung Thoại đến Hòa Bình để tìm kiếm những giáo dân vẫn âm thầm sống đức tin trong gia đình để quy tụ thành cộng đoàn. Đến năm 2000, tỉnh Hòa Bình đồng ý cho cha Thoại về thăm mục vụ giáo dân, và vào ngày 1/11/2002, cha Thoại được phép cử hành Thánh lễ sau 56 năm vắng bóng Thánh lễ tại đây. Ngày 17/8/2012, Thánh lễ đặt viên đá đầu tiên của nhà thờ giáo xứ Hòa Bình đã được tổ chức, và vào ngày 21/11/2014, ngôi thánh đường “Kính Lòng Chúa thương xót” của giáo xứ Hòa Bình đã được thánh hiến. Hiện nay giáo xứ Hòa Bình có 3.500 giáo dân với 11 giáo họ. Có lẽ đây là giáo xứ rộng nhất ở Việt Nam hiện nay, vì trải dài tới 160 km thuộc 5 huyện (Kỳ Sơn, Cao Phong, Tân Lạc, Mai Châu, Đà Bắc) và thành phố Hòa Bình. Hàng năm có thêm khoảng 400-500 anh chị em tân tòng.
Trong phần huấn từ của mình, ĐHY Filoni đã mô tả những tâm tình tha thiết của Đức Giáo hoàng Phanxicô dành cho Việt Nam, và mời gọi mọi người cầu nguyện để vượt qua những khó khăn.
Sau những diễn từ chào mừng là tiết mục văn nghệ chào đón đậm đà màu sắc dân tộc do các nữ tu Dòng Mến Thánh Giá Hưng Hóa trình diễn.
Thánh lễ và các Bí tích Khai tâm
Thánh lễ vào lúc 10g đã diễn ra bên trong Thánh đường, được các hồng y, giám mục và rất đông linh mục cử hành thật sốt sắng. Trong bài giảng lễ, ĐHY Tổng trưởng một lần nữa mời gọi mọi tín hữu miệt mài cầu nguyện và coi Giáo hội như là gia đình thân thương của mình, đồng thời tích cực loan báo Tin Mừng.
Sau đó là một nghi thức hết sức ấn tượng: các hồng y và các giám mục đã cử hành các bí tích Rửa tội và Thêm sức cho 172 tân tòng người H’Mông, Mường, Dao và Thái.
Trước khi kết thúc thánh lễ, Hồng Y Fernando Finoli đã chúc mừng các thành viên mới của Giáo hội vừa lãnh nhận các bí tích khai tâm. Ngài tặng chiếc áo lễ Ngài đang mặc cho giáo xứ Hòa Bình, để “chứng tỏ tôi vẫn hiện diện giữa anh chị em”. Ngài cũng chuyển phép lành của ĐTC cho mọi người để “anh chị em đem về gia đình, và được hạnh phúc, bình an”.
Thánh lễ kết thúc lúc 11g45. Phái đoàn của ĐHY Filoni đã dùng cơm trưa với các quan khách và các thành viên của các hội đoàn trong bầu khí thật thân ái trước khi trở về Hà Nội.
WTGP. Sài Gòn 21.01.2015
