ĐGH Phanxicô – Bài giảng lễ tại sân vận động Kosevo – Sarajevo
Anh Chị Em thân mến,
Từ hoà bình vang vọng vài lần qua các bài đọc Thánh Kinh mà chúng ta vừa nghe. Đó là một từ mạnh mẽ, có tính ngôn sứ! Hoà bình là giấc mơ của Thiên Chúa, là kế hoạch của Ngài cho nhân loại, cho lịch sử, cho toàn thể tạo vật. Và đó là một kế hoạch luôn luôn gặp sự chống đối từ con người và từ kẻ dữ. Ngay cả trong thời đại chúng ta, lòng khao khát hoà bình và sự dấn thân xây dựng hoà bình cũng gặp trở lực chống lại thực tại của nhiều mâu thuẫn có trang bị vũ khí hiện nay đang ảnh hưởng đến thế giới của chúng ta. Những mâu thuẫn này là một kiểu của chiến tranh thế giới thứ ba đang được chiến đấu từng mảnh và, trong bối cảnh của truyền thông toàn cầu, chúng ta cảm thấy đượcmột bầu khí chiến tranh.
Một số người xúi giục và kích động bầu khí này một cách có chủ đích, chủ yếu là những người muốn sự mâu thuẫn giữa các nền văn hoá và xã hội, và những người đầu cơ các cuộc chiến vì mục đích bán vũ khí. Nhưng chiến tranh có nghĩa là trẻ em, phụ nữ và người già ở trong các trại tỵ nạn; nó có nghĩa là một sự trục xuất vũ lực của nhiều người; nó có nghĩa là các ngôi nhà, các con đường và nhà máy bị phá huỷ; nó có nghĩa là, trên hết tất cả, cuộc sống ly tán của biết bao con người. Các bạn biết rất rõ điều này, đã kinh nghiệm điều này ở đây: biết bao đau khổ, biết bao sự phá huỷ, biết bao đau đớn! Hôm nay, anh chị em thân mến, tiếng kêu khóc của dân Thiên Chúa lại trỗi dậy một lần nữa tại thành phố này, tiếng kêu khóc của tất cả mọi người nam nữ thiện chí: chiến tranh đừng trở lại nữa!
Trong bầu khí của chiến tranh, giống như một tia nắng mặt trời xuyên qua các tầng mây, vang vọng lại những lời của Chúa Giêsu trong Bài Tin Mừng: “Phúc thay ai xây dựng hoà bình” (Mt 5:9). Lời mời gọi này luôn có thể thể áp dụng được, trong mọi thế hệ. Ngài không hề nói: “Phúc thay những người đi rao giảng sự hoà bình”, bởi vì tất cả mọi người đều có thể rao giảng hoà bình, ngay cả trong một cách thế giả hình, hoặc thực ra cám dỗ. Không. Ngài nói: “Phúc thayai xây dựng hoà bình”, đó là những người kiến tạo hoà bình. Tạo nên hoà bình là một công việc đầy kĩ năng: nó đòi hỏi đam mê, sự nhẫn nại, kinh nghiệm và sự bền bỉ. Phúc thay những người gieo sự hoà bình bằng những hành động hằng ngày của họ, thái độ và hành động tử tế, huynh đệ, đối thoại, thương xót của họ… Thực ra, những người này “sẽ được gọi là con Thiên Chúa”, bởi vì Thiên Chúa gieo sự hoà bình, luôn luôn, ở mọi nơi; trong sự viên mãn của thời gian, Ngài gieo vào thế giới Con của Ngài, mà chúng ta có thể có hoà bình! Kiến tạo hoà bình là một công việc cần phải được thực thi hằng ngày, từng bước một, không có mệt mỏi.
Vậy thì bằng cách nào một người thực hiện điều này, bằng cách nào chúng ta xây dựng hoà bình? Tiên tri Isaia nhắc nhớ chúng ta cách ngắn gọn: “Sự nghiệp của đức công minh sẽ là hoà bình” (32:17). Opus justitiae pax (“Công việc của công lý là hoà bình”), từ phiên bản Kinh Thánh bằng tiếng Latinh, đã trở thành một câu khẩu hiệu nổi tiếng, thậm chí được áp dụng một cách đầy ngôn sứ bởi Đức Giáo Hoàng Piô XII. Hoà bình là một công việc của công lý. Ở đây cũng thế: không chỉ công lý được loan báo, hình dung, lên kế hoạch… mà hơn thế là một nền công lý được đưa vào thực hiện, sống. Tin Mừng dạy cho chúng ta rằng sự viên mãn cuối cùng của công lý là tình yêu: “Người phải yêu người thân cận như chính mình” (Mt 22:39; Rm 13:9). Khi mà, bằng ân sủng của Thiên Chúa, chúng ta thực sự theo giới răn này, thì mọi thứ thay đổi biết bao! Bởi vì chính bản thân chúng ta thay đổi! Những người mà chúng ta nhìn như kẻ thù thực sự cũng có cùng một diện mạo như chúng ta có, cùng một con tim, cùng một linh hồn. Chúng ta có cùng một Cha trên trời. Công lý thực sự, do đó, là làm cho người khác điều mà tôi muốn họ làm cho tôi, cho người dân của tôi (x. Mt 7:12).
Thánh Phaolô, trong bài đọc hai, cho chúng ta thấy thái độ cần thiết để kiến tạo hoà bình: Vì thế, anh em hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa và nhẫn nại. Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong anh em người này có điều gì phải trách móc người kia. Chúa đã tha thứ cho anh em, thì anh em cũng vậy, anh em phải tha thứ cho nhau” (Cl 3:12-13).
Đây là những thái độ cần thiết để trở thành những người thợ của hoà bình một cách cụ thể nơi mà chúng ta sống cuộc sống thường nhật của chúng ta. Nhưng chúng ta phải không được lừa phỉnh chính bản thân chúng ta khi nghĩ rằng điều này tất cả đều lệ thuộc vào chúng ta! Chúng ta có lẽ rơi vào một tình trạng đạo đức hoá ảo tưởng. Hoà bình là mộtơn ban từ Thiên Chúa, chứ không phải theo nghĩa ma mị, nhưng bởi vì với Thần Khí của Ngài, Ngài có thể in dấu những thái độ này trong tâm hồn chúng ta và nơi máu thịt của chúng ta, và có thể làm cho chúng ta trở thành những khí cụ thật sự của sự bình an của Ngài. Và, đi xa hơn, Thánh Tông Đồ nói rằng hoà bình là một ơn ban của Thiên Chúa bở ivi2 nó là hoa trái của sự hoà giải của Ngài với chúng ta. Chỉ khi chúng ta để cho bản thân mình được hoà giải với Thiên Chúa thì con người mới có thể trở thành những người thợ của hoà bình.
Anh Chị Em Thân Mến, hôm nay chúng ta hãy cùng nhau cầu xin Thiên Chúa, ngang qua sự chuyển cầu của Đức Trinh Nữ Maria, ban cho ân sủng để có một tâm hồn đơn sơ, ân sủng kiên nhẫn, an sủng để chiến đấu và làm việc vì hoà bình, để biết xót thương, để làm việc cho hoà bình, để gieo hoà bình chứ không phải chiến tranh và bất hoà. Đây là cách thế mang lại sự hạnh phúc, là điều dẫn đến tình trạng phúc lành.
Joseph C. Pham chuyển ngữ từ Vatican Radio
