ĐGH Phanxicô – Về người nam và người nữ như những người đồng hành
Anh Chị Em thân mến, xin chào buổi sáng.
Trong bài giáo lý lần trước về gia đình, tôi đã suy tư về trình thuật đầu tiên của việc tạo dựng nên con người, ở chương thứ nhất Sách Sáng Thế, nơi đó viết rằng: “Thiên Chúa tạo nên con người theo hình ảnh của Ngài, Ngài tạo nên con người theo hình ảnh Ngài; Ngài tạo nên con người có nam và có nữ”. Hôm nay tôi muốn hoàn tất bài suy tư này bằng trình thuật thứ hai, trình thuật mà chúng ta tìm thấy ở trong chương hai. Ở đây chúng ta đọc thấy rằng Thiên Chúa, sau khi tạo dựng nên trời đất, “đã tạo nên con người từ bụi đất, và thở vào lỗi mũi hơi thở của sự sống; và con người trở thành một thực thể sống động”. Con người là đỉnh cao của sự sáng tạo. Rồi Thiên Chúa đặt con người vào một khu vườn đẹp nhất để con người có thể canh tác và khai thác nó.
Thần Khí, Đấng đã linh hứng cho toàn bộ Kinh Thánh, cho thấy trong một thời gian về hình ảnh con người một mình, và rằng con người thiếu thốn điều gì đó khi không có người nữ. Và Ngài đưa ra một tư tưởng của Thiên Chúa, hầu như là tâm tình của Thiên Chúa, Đấng nhìn đến con người, Đấng thấy rằng Ađam ở một mình trong vườn: con người tự do, con người là chủ…nhưng con người một mình. Và Thiên Chúa thấy rằng việc này “là không tốt”, điều đó như thể là thiếu mất một sự hiệp thông, thiếu mất sự phong phú. “Thật không tốt” – Chúa nói – và thêm rằng: “Ta sẽ làm cho con người một trợ tá phù hợp”.
Rồi Thiên Chúa trình bày hết tất cả mọi loài động vật cho con người; con người đặt tên cho mỗi loại – và đây là hình ảnh khác về quyền làm chủ của con người trên công trình tạo dựng – tuy nhiên, con người lại không thấy bất cứ loại vật nào giống như mình. Do đó, con người tiếp tục đơn độc.
Rồi cuối cùng khi Thiên Chúa cho người đàn ông thấy người phụ nữ, thì người đàn ông reo vui khi nhận ra thọ tạo ấy, và chỉ thọ tạo ấy mà thôi, là một phần của mình: “xương bởi xương tôi thịt bởi thịt tôi”. Cuối cùng, có một sự suy tư về chính bản thân mình, một sự tương giao.
Và khi một người – đó là một ví dụ để hiểu tốt điều này – muốn bắt tay với một người khác, thì anh ta phải có một người khác trước mặt mình: nếu một người đưa tay mình và không có gì, thì bàn tay vẫn ở đó, nhưng sự tương giao thì thiếu. Người nam cũng thế, anh ta cũng thiếu một điều gì đó để đạt tới chiều kích phong phú này, anh ta thiếu sự tương giao.
Người phụ nữ không phải là một “sự thay thế” của người nam; người phụ nữ xuất hiện trực tiếp từ hành động sáng tạo của Thiên Chúa. Hình ảnh của “xương sườn” không thể hiện tính cách nội tại hay sự phụ thêm mà, trái lại, người nam và người nữ ấy là thuộc về cùng một bản chất và bổ trợ cho nhau. Và sự thật là – vẫn trong dụ ngôn ấy – Thiên Chúa tạo nên người phụ nữ trong khi người đàn ông ngủ say, thực ra muốn nhấn mạnh rằng người phụ nữ không cách nào là một thụ tạo của người nam được, nhưng là của Thiên Chúa. Và điều đó cũng cho thấy một điều gì đó khác: Để gặp người phụ nữ, và chúng ta có thể nói để thấy tình yêu nơi người phụ nữ, người đàn ông trước hết phải mơ về nàng và rồi người đàn ông ấy sẽ gặp nàng.
Sự tin tưởng của Thiên Chúa vào người đàn ông và phụ nữ, những người mà Ngài đã uỷ thác trái đất cho, là đại lượng, trực tiếp và đầy đủ. Tuy nhiên, cũng tại đây là nơi mà Ma Quỷ giới thiệu tư tưởng của nó về sự hoài nghi, sự không sẵn lòng tin tưởng, sự thiếu niềm tin, và cuối cùng là sự bất tuân trước giới răn bảo vệ họ. Họ rơi vào tình trạng mê sảng của sự toàn năng đang thống lĩnh mọi sự và phá huỷ sự hoà hợp. Chúng ta cũng cảm thấy điều đó ở trong chính bản thân chúng ta, quá nhiều lần, tất cả chúng ta.
Tội lỗi đã sinh ra sự thiếu tin tưởng và sự chia rẽ giữa người nam và người nữ. Mối quan hệ của họ bị đe doạ bởi hàng ngàn cách không rõ ràng và biện hộ, của sự cám dỗ quyến rũ và sự kiêu ngạo mang tính hạ nhục, thậm chí là bi đát và tàn bạo nhất. Lịch sử mang lấy những dấu ấn. Chúng ta hãy nghĩ, chẳng hạn, về những thái quá tiêu cực của các nền văn hoá gia trưởng. Chúng ta hãy nghĩ về nhiều hình thức khổ ải, nơi mà phụ nữ bị xem là công dân hạng hai. Chúng ta hãy nghĩ về việc làm công cụ hoá và mua bán thân xác người phụ nữ trong nền văn hoá truyền thông ngày nay. Tuy nhiên, chúng ta cũng hãy nghĩ về những thảm hoạ của sự không tin tưởng, sự hoài nghi và sự tấn công gần đây đang lan rộng trong nền văn hoá của chúng ta – cách riêng khởi đi bằng một sự không tin tưởng không thể hiểu nổi của người phụ nữ – trong mối quan hệ với một sự đồng minh giữa người nam và người phụ nữ có thể đồng thời thanh lọc sự gần gũi hiệp thông và của việc bảo vệ phẩm giá của sự khác biệt.
Nếu chúng ta không tìm kiếm một làn sóng của sự thông cảm đối với sự đồng minh này, có khả năng tạo nên những thế hệ mới chỉnh đốn lại sự bất tín và sự thờ ơ, thì trẻ em sẽ đi vào trong thế giới mà hơn bao giờ hết bị ngắt ra khỏi cung lòng mẫu tử. Sự giảm sút về mặt xã hội về sự đồng hành bình ổn và mang tính tạo dựng giữa người nam và người nữ chắc chắn là một sự mất mát cho tất cả chúng ta. Chúng ta phải đánh giá lại hôn nhân và gia đình! Và Kinh Thánh nói một điều rất tuyệt vời: người đàn ông tìm thấy người phụ nữ, họ tìm thấy nhau, và người đàn ông phải rời bỏ một điều gì đó để thấy người nữ cách trọn vẹn. Và vì điều này, người đàn ông sẽ rời bỏ cha mẹ mình mà bước đi cùng người phụ nữ. Đây là điều tuyệt vời! Điều này có nghĩa là bắt đầu một cuộc hành trình. Người đàn ông là tất cả đối với người phụ nữ và người phụ nữ là tất cả đối với người đàn ông.
Sự quan tâm về sự đồng hành này của người đàn ông và phụ nữ – cũng như họ là các tội nhân và bị thương tổn, bị bối rối hay hạ nhục, bất tín và không chắc chắn – do đó là dành cho tất cả chúng ta là những người tin một ơn gọi có tính đòi hỏi và phấn khích, trong hoàn cảnh hiện tại. Cùng một trình thuật về sự sáng tạo và về tội lỗi, cuối cùng, mang lại cho chúng ta một biểu tượng tuyệt vời: “Và Đức Chúa Thiên Chúa đã tạo cho Ađam và cho vợ ông những trang phục bằng da, và mặc cho họ”. Đây là một hình ảnh về sự dịu dàng dành cho đôi bạn tội tình ấy đã làm cho chúng ta ngỡ ngàng sửng sốt: sự dịu dàng của Thiên Chúa dành cho người đàn ông và phụ nữ. Đó là một hình ảnh về sự chăm sóc phụ tử dành cho đôi bạn. Chính Thiên Chúa đã quan tâm và bảo vệ công trình tuyệt tác của Ngài.
Joseph C. Pham chuyển ngữ từ Zenit
