Đóng đinh Thập Giá: bị bỏ rơi hay mạc khải?
Lúc chúng đóng đinh Người là giờ thứ ba. Bản án xử tội Người viết rằng: "Vua người Do thái". Bên cạnh Người, chúng còn đóng đinh hai tên cướp, một đứa bên phải, một đứa bên trái. (Thế là ứng nghiệm lời Kinh Thánh: Người bị liệt vào hạng những tên phạm pháp.)
Kẻ qua người lại đều nhục mạ Người, vừa lắc đầu vừa nói: "Ê, mi là kẻ phá Đền Thờ, và nội trong ba ngày xây lại được, có giỏi thì xuống khỏi thập giá mà cứu mình đi! " Các thượng tế và kinh sư cũng chế giễu Người như vậy, họ nói với nhau: "Hắn cứu được thiên hạ, mà chẳng cứu nổi mình. Ông Kitô vua Ítraen, cứ xuống khỏi thập giá ngay bây giờ đi, để chúng ta thấy và tin." Cả những tên cùng chịu đóng đinh với Người cũng nhục mạ Người.
Vào giờ thứ sáu, bóng tối bao phủ khắp mặt đất mãi đến giờ thứ chín. Vào giờ thứ chín, Đức Giêsu kêu lớn tiếng: "Êlôi, Êlôi, lamaxabácthani! " Nghĩa là: "Lạy Thiên Chúa, Thiên Chúa của con, sao Ngài bỏ rơi con?" Nghe vậy, một vài người đứng đó liền nói: "Kìa hắn kêu cứu ông Êlia." Rồi có kẻ chạy đi lấy một miếng bọt biển, thấm đầy giấm, cắm vào một cây sậy, đưa lên cho Người uống mà nói: "Để xem ông Ê-li-a có đến đem hắn xuống không." Đức Giêsu lại kêu lên một tiếng lớn, rồi tắt thở. Bức màn trướng trong Đền Thờ bỗng xé ra làm hai từ trên xuống dưới. Viên đại đội trưởng đứng đối diện với Đức Giêsu, thấy Người tắt thở như vậy liền nói: "Quả thật, người này là Con Thiên Chúa." (Mc 15, 25-39)
Tin Mừng Marcô trình bày một Đức Giêsu chết trong sự bỏ rơi hoàn toàn (Mc 15, 25-39). Trình thuật này rất khác với các Tin Mừng khác trình bày Đức Giêsu dường như kiểm soát được tình huống khi tha thứ cho những kẻ đóng đinh mình hoặc nói chuyện với hai người cùng bị đóng đinh. Trong Tin Mừng Marcô, Đức Giêsu dường như câm lặng sau khi bị Philatô kết án. Các môn đệ hoàn toàn bỏ rơi Ngài. Trên thập giá, Đức Giêsu chỉ còn thốt ra những lời duy nhất bằng tiếng Aram, tiếng mẹ đẻ của mình: « Eloï, Eloï, lama sabaqthani ? Lạy Chúa tôi, lạy Chúa tôi, sao Ngài bỏ tôi? » (15,35). Như vậy, việc chịu đóng đinh không phải là sự hoàn tất hay là cuộc vinh thăng về trời gì cả.
Đức Giêsu nói lên việc mình bị bỏ rơi và bày tỏ sự khó hiểu trước Thiên Chúa. Ngài đã trích đoạn đầu của Thánh Vịnh 22. Thánh vịnh này mở đầu với tiếng kêu thất vọng trước sự chết nhưng rồi kết thúc bằng sự hiện diện bất ngờ của Thiên Chúa bên cạnh người đang kêu la. Như vậy, có sự biến chuyển từ việc bị bỏ rơi sang sự hiện diện của Thiên Chúa.
Phản ứng của Thiên Chúa
Đức Giêsu có thật sự bị Thiên Chúa bỏ rơi không? Chứng từ của các Tin Mừng không kết thúc bằng cuộc đóng đinh thập giá. Thiên Chúa không bỏ rơi Đức Giêsu dù rằng đã không can thiệp để cứu Ngài khỏi sự chết.
Phản ứng của Thiên Chúa trước cuộc hành hình Đức Giêsu được nhìn thấy trong các biến cố sau đó. Màn trong Đền Thờ xé ra. Theo niềm tin thời ấy, Đền Thờ là nơi cư ngụ của Thiên Chúa trên mặt đất. Có sự liên hệ giữa biến cố này với việc xé quần áo trong các nghi thức tang chế. Một cách nào đó, chúng ta thấy đây là hình ảnh của một Thiên Chúa đang để tang khi xé tấm màn nơi gian Cực Thánh của Đền Thờ.
Một chứng từ gây bối rối
Trình thuật cuộc khổ nạn của Tin Mừng Marcô kết thúc bằng một câu bất ngờ. Viên sĩ quan Roma thốt lên rằng Đức Giêsu là Con Thiên Chúa. Đây là một người ngoại giáo đại diện cho quyền lực đã đóng đinh Đức Giêsu. Trước đó, trong Tin Mừng Marcô, ma quỷ đã loan báo tước hiệu này của Con Thiên Chúa. Giờ đây, đến phiên một người ngoại giáo mạc khải căn tính này của Đức Giêsu. Với cái nhìn của viên sĩ quan, cuộc hành hình đóng đinh không phải là Thiên Chúa bỏ rơi Đức Giêsu mà là sự mạc khải tước hiệu Con Thiên Chúa của Ngài.
Sébastien Doane
Lm. Phaolô Nguyễn Minh Chính chuyển ngữ, WGP. Quy Nhơn 14.04.2014
