Giáo triều cần trợ giúp việc truyền bá Đức tin chứ không được gây trở ngại
Sẽ không còn như trước nữa. ĐGH Phanxicô đã khai mạc cuộc họp với nhóm “G8” (Hội đồng 8 Hồng y) để cải cách Giáo triều, với nhiệm vụ tự do thảo luận về tất cả mọi vấn đề có thể giúp cải thiện Toà Thánh.
Tiếp nhận lời của Đức Giáo hoàng, 8 vị hồng y đã ngay lập tức đưa các đề xuất cải tiến lên bàn hội nghị nhằm đơn giản hoá bộ máy hành chính Vatican.
Buổi họp đầu tiên của Nhóm “G8” diễn ra vào sáng thứ ba 1-10 tại thư viện riêng trong Căn hộ Giáo hoàng ở Dinh Tông toà củaVatican. Căn hộ Giáo hoàng vẫn bỏ trống kể từ khi Đức Ratzinger từ nhiệm vào ngày 28-2-2013. Nhóm “G8” đã đề cập đến một loạt các vấn đề về quản trị Giáo hội và cải cách Giáo triều.
Vào đầu giờ chiều thứ Tư 2-10, Cha Lombardi, Giám đốc Phòng Báo chí Toà Thánh, đã có cuộc họp báo với giới báo chí về diễn tiến các phiên họp của Hội đồng Hồng y mới.
Cha Lombardi đề cập đến Văn kiện thành lập Hội đồng Hồng y đã được Đức Thánh Cha ký hôm thứ Bảy tuần trước, vốn dành cho Hội đồng Hồng y một quy chế chính thức, tạo cho Hội đồng một tính cách pháp lý vững chắc hơn và có thẩm quyền hơn.
Theo đó, các thành viên Hội đồng không phải là đại biểu của các lục địa, mà là thành viên của Giám mục đoàn và Hồng y đoàn, vốn là những người đứng đầu các giáo phận lớn nên có kinh nghiệm mục vụ sâu sắc; các ngài được chọn vì điều đó chứ không phải vì tư cách đại diện hàng giám mục khu vực. Cha Lombardi cho biết Đức Thánh Cha hoàn toàn tin tưởng nơi 8 thành viên của Hội đồng và chờ đợi ở các ngài những chỉ dẫn thích hợp nhất về cách thức cải tổ việc điều hành Giáo hội. Đây là điều rất quan trọng vì sự tin tưởng này tạo thuận lợi cho một cuộc đối thoại trong sáng.
Mở đầu cuộc họp đầu tiên vào sáng thứ Ba, Đức Thánh Cha Phanxicô đã đưa ra một suy tư về mặt Giáo hội học khởi từ Công đồng chung Vatican II. Điều này cho thấy các cuộc thảo luận không chỉ diễn ra xung quanh vấn đề quản lý và tổ chức các định chế mà là trong một nhãn giới thần học và đạo đức. Hơn nữa, những vấn đề đặt ra không thể được bàn đến trong vài giờ xung quanh một bàn họp.
Các thành viên của Hội đồng hình dung công việc của các ngài trong nhãn giới của Công đồng để bàn về các quan hệ giữa các Giáo hội địa phương và Giáo hội toàn cầu, về cả sự hiệp thông và tính hiệp đoàn, khái niệm Giáo hội của người nghèo, vai trò của giáo dân, những chủ đề đã được đề cập đến ở Vatican II. Suy tư về các cấu trúc của việc điều hành sẽ được triển khai từ chính điểm này.
Mỗi thành viên trình bày một bản tổng hợp các gợi ý đã nhận được, và các hồ sơ được gửi đến sẽ là chất liệu cho việc nghiên cứu chung. Công việc lúc này là sắp xếp nguồn tư liệu phong phú theo các chủ đề. Phiên họp chiều thứ Ba bàn về Thượng Hội đồng Giám mục, do đó cũng có sự hiện diện của vị Tổng Thư ký mới là Đức Tổng Giám mục Lorenzo Baldisseri. Vấn đề có liên quan đến việc tham gia của hàng giám mục vào việc quản lý Giáo hội toàn cầu và việc chuẩn bị Khoá họp Thượng Hội đồng sắp tới. Chưa biết rõ đây sẽ là một Khoá họp thường lệ hay đặc biệt, tuy nhiên, Đức Thánh Cha đã đưa ra chủ đề Gia đình theo Tin Mừng và ngài cũng cho biết các chủ đề quan trọng như mục vụ gia đình và hôn nhân cũng sẽ nằm trong chương trình hoạt động sắp tới của Giáo hội.
Hội đồng Hồng y cũng đề cập đến các khía cạnh khác nhau liên quan đến việc cải tổ Giáo triều. Nhiều đề nghị đã được ghi nhận về điểm này và đây sẽ là một công việc lâu dài.
Ưu tiên số một là làm cho bộ máy Giáo triều hiệu quả hơn bằng cách cắt giảm chi phí và các vị trí quyền lực. Các ý tưởng đang được thảo luận là sự liên kết giữa các Bộ và việc đề cử một “điều hợp viên giáo triều”. Có quá nhiều cơ quan chia sẻ cùng một nhiệm vụ, đặc biệt trong lĩnh vực tài chính và phúc lợi. Quá nhiều chuyên gia tư vấn bên ngoài đã được thuê để giám sát Phủ Quốc vụ khanh, Ngân hàng Vatican (Viện Giáo vụ – IOR) và đặc biệt là truyền thông của Toà Thánh. Một đánh giá chi tiêu hiện đang được nghiên cứu để giảm bớt thu nhập cá nhân trong một số vai trò trong hệ thống "đặc quyền" của giáo hội.
Giáo triều cần trợ giúp việc truyền bá đức tin chứ không được gây trở ngại. Vì thế, các giáo sĩ đeo đuổi sự nghiệp tốt hơn nên rời khỏi Toà Thánh và trở về coi sóc các giáo xứ.
Chủ tịch Ngân hàng Vatican (IOR) Ernst von Freyberg nói với Đài Phát thanh Vatican rằng ngân hàng đã sẵn sàng cho việc kiểm tra hệ thống quản lý và các toà đại sứ có tài khoản với Ngân hàng Vatican sẽ phải tuân thủ các tiêu chuẩn minh bạch tài chính quốc tế.
Theo lời một cựu bộ trưởng, trong nhiều năm nay, các cuộc họp liên bộ đã được tổ chức để phân bố các vai trò và nhiệm vụ. Có một số bộ và hội đồng giáo hoàng không đáng để duy trì. Đã có những cuộc chiến nội bộ để có được quyền hạn hơn nữa. Những cải cách của ĐGH Phanxicô sẽ loại bỏ những cành cây chết và cuối cùng chuyển đổi giáo triều vào một cơ chế hữu ích có thể phục vụ Giáo Hội hoàn vũ tốt hơn.
Hùng Nguyễn, emty 04-10-2013
