Hội nghị toàn thể Liên Hội đồng Giám mục Á Châu: luồng gió trong lành và tươi mát của sự hiệp thông

Đức hồng y Gioan Baotixita trả lời phỏng vấn của Ban Biên Tập WHĐ về Hội nghị toàn thể lần X của Liên Hội đồng Giám mục Á châu

WHĐ (01.12.2012) – Khi Liên Hội đồng Giám mục Á Châu có ý định tổ chức Hội nghị toàn thể tại Việt Nam, người đầu tiên họ tham khảo ý kiến là Đức hồng y Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn, Tổng giám mục TGP. TP. HCM. Đức hồng y đã vui lòng trả lời những câu hỏi của chúng tôi về việc tổ chức Hội nghị tại Việt Nam. Xin trân trọng giới thiệu với quý độc giả.

Kính thưa Đức hồng y, chúng con được biết Liên Hội đồng Giám mục Á châu (FABC) đã hỏi ý kiến của Đức hồng y về việc tổ chức Hội nghị toàn thể lần đầu tiên tại Việt Nam. Xin Đức hồng y vui lòng cho chúng con biết thêm chi tiết.

Năm 2007, vị Phó Tổng thư ký FABC đến gặp tôi và ngỏ ý muốn tổ chức Hội nghị toàn thể lần IX năm 2008 tại Việt Nam. Lúc bấy giờ tôi trả lời rằng chúng tôi chưa có đủ nhân sự và phương tiện, và hẹn đến năm 2012. Sau đó Ban Tôn giáo Chính phủ có đến gặp tôi và đề nghị tôi nên nhận lại lời đề nghị của FABC. Tôi trả lời rằng vào thời điểm này, tôi không thể rút lời lại.

Năm 2009, trong Hội nghị lần IX tại Manila, Đức Tổng giám mục Quevedo, lúc đó là Tổng Thư ký FABC, có xin các tham dự viên cho biết ý kiến về điểm tổ chức Hội nghị lần X. Đa số tương đối (không quá bán) chọn Việt Nam.

Đầu năm 2011, Ban Thường Vụ FABC có mời tôi dự cuộc họp ở Bangkok. Vị Tổng Thư ký có đặt cho tôi hai câu hỏi: (1) Nhà Nước Việt Nam có cho các thành viên FABC nhập cảnh không? (2) Nếu tổ chức tại Việt Nam, các tham dự viên Hội nghị X có được tự do phát biểu không? Tôi trả lời: (1) Xem ra Nhà Nước Việt Nam muốn cho tổ chức Hội nghị IX tại Việt Nam, nên tôi nghĩ rằng Nhà Nước sẽ cho các tham dự viên nhập cảnh; (2) Năm 2010, Hội đồng Giám mục Việt Nam (HĐGMVN) có tổ chức Đại Hội Dân Chúa Việt Nam với sự tham dự của đại diện 26 giáo phận tại Việt Nam, cùng một số đại diện những Giáo hội ngoài Việt Nam và có cộng đoàn công giáo Việt Nam. Tôi thấy mọi người phát biểu cách tự do, tất nhiên theo chủ đề HĐGMVN nêu ra là xây mới Giáo hội tại Việt Nam thành Giáo hội mầu nhiệm – hiệp thông – sứ vụ. Sau đó FABC quyết định tổ chức Hội nghị X năm 2012 tại Việt Nam.

Trong thực tế, việc tổ chức Hội nghị X ở Việt Nam có gặp trở ngại gì không?

Tôi thấy có một số trở ngại từ cả đôi bên. Nhìn bề mặt là những thủ tục hành chánh phức tạp. Nhìn chiều sâu, là sự nghi ngờ và sợ sệt từ đôi bên. Song cho đến nay, xem ra đôi bên hiểu nhau hơn, nhất là biết rõ hơn về chủ đề của Hội nghị X là Loan Tin Mừng Sự Sống và Tình Thương của Chúa Giêsu Kitô nhằm đáp lại những thách đố trong xã hội Á châu hôm nay. Và đôi bên có những bước mở đường cho nhau vượt qua những nghi ngại.

Đức Hồng Y đã nhiều lần tham dự các Hội nghị toàn thể của Liên Hội đồng Giám mục Á châu, Đức hồng y có nhận định và cảm nghĩ ra sao về những Hội nghị đó?

Từ những Hội nghị VII năm 2000 tại Bangkok, Hội nghị VIII năm 2004 tại Hàn Quốc, và Hội nghị IX năm 2009 tại Manila, tôi thấy một số điều:

• Thủ tục hành chánh đơn giản hơn, không cảm thấy có sự nghi ngại, sợ sệt.
• Mỗi nơi mang màu sắc văn hóa dân tộc đặc thù của mình.
• Mở rộng sự hiệp thông và phong phú hóa lẫn nhau giữa các Giáo hội địa phương tại lục địa mênh mông này.

Chúng con biết rằng Hội nghị X sẽ tổ chức tại Tòa giám mục Xuân Lộc nhưng lại kết thúc ở Thành phố Hồ Chí Minh. Đức hồng y có thể cho chúng con biết rõ hơn về chương trình này?

Đúng như thế, Hội nghị X sẽ bế mạc tại giáo phận Sài Gòn, Thành phố HCM. Các hồng y, giám mục Á châu, muốn đi đến nhiều nhà thờ trong Thành phố cùng dâng lễ với người công giáo Việt Nam vào lúc 18g30 chiều thứ Bảy 15-12-2012, để đi vào chiều rộng và chiều sâu của đời sống đạo nơi người công giáo Việt Nam. Và 9g30 Chúa Nhật 16-12-2012, Hội nghị sẽ cử hành Thánh Lễ bế mạc tại Nhà thờ chánh tòa Sài Gòn, cùng công bố sứ điệp của Hội nghị toàn thể lần X. Sau đó dự tiệc bế mạc tại Tòa Tổng giám mục. Qua thời gian chuẩn bị vất vả và kéo dài, tôi cảm thấy các thành phần trong gia đình giáo phận đều phấn khởi và nhiệt tình để đón tiếp đại diện các Giáo hội tại châu Á. Chắc không chỉ vì tính hiếu khách, trọng khách của người Việt Nam, song còn vì niềm tin vào tình huynh đệ con một Cha, bốn biển anh em một nhà.

Đức Hồng Y hi vọng Hội nghị X sẽ để lại gì cho Giáo Hội tại Việt Nam cũng như cho các Giáo hội khác tại châu Á?

Tôi hy vọng rằng Hội nghị X của FABC sẽ mở rộng cánh cửa cho luồng gió trong lành và tươi mát của sự hiệp thông trong Giáo hội thổi vào đời sống người công giáo Việt Nam. Đồng thời, nhờ sự gặp gỡ, trao đổi, hiểu biết lẫn nhau, nhiều người trên lục địa nầy sẽ mở rộng tình huynh đệ đồng cảm, tương thân tương trợ, trong thế giới của thời kinh tế thị trường với sự cạnh tranh sống chết, và đấu tranh loại trừ nhau.

Tòa Tổng giám mục Thành phố HCM, ngày 30-11-2012

Gioan B. Phạm Minh Mẫn

Hồng Y Tổng giám mục