Mẹ Maria và cuộc đời Linh mục

ĐỨC CHA ĐAMINH NGUYỄN CHU TRINH
GIÁM MỤC GIÁO PHẬN XUÂN LỘC

Kính thưa quý Cha,

Tôi vui mừng có dịp chào thăm quí Cha, những người anh em trong chức Linh mục tôi hằng trân trọng và quí mến. Trong tâm tình này, tôi muốn chia sẻ với quí Cha đôi tâm tư để quí Cha hiệp thông với tôi trong hành trình theo Chúa và phục vụ đoàn Dân mà Chúa đã trao phó cho chúng ta.

Đề tài tôi muốn chia sẻ với quí Cha là: “Tháng 5 trong Năm Đức Tin: Mẹ Maria và cuộc đời Linh mục”.

1. Tháng Năm và Năm Đức Tin mời gọi sống theo gương Đức Mẹ

Như một thứ bản năng thiêng liêng, mỗi độ Tháng Năm về, lòng người giáo hữu lại rạo rực niềm vui tôn kính Đức Mẹ, diễn tả qua việc siêng năng lần chuỗi Mân Côi, Rước Kiệu, Dâng Hoa, viếng Đài Đức Mẹ, v.v. Truyền thống tôn vinh Đức Mẹ nói trên rất quan trọng, cần được duy trì và phát huy vì đã nuôi dưỡng đức tin của bao thế hệ các tín hữu Việt Nam và đến nay vẫn còn khả năng khơi lên những tâm tình đạo đức thánh thiện nơi người giáo hữu. Tuy nhiên, trong môi trường xã hội tân tiến hiện nay, nhiều yếu tố mới của cuộc sống đang làm cho các phong tục tập quán sống đạo cổ truyền mất đi phần nào khả năng nâng đỡ đời sống đạo của các tín hữu, nhất là những thế hệ trẻ. Bên cạnh những truyền thống sống đạo vẫn có, hôm nay, người tín hữu cần phải được hướng dẫn đi vào chiều sâu nội tâm và thực sự xác tín về những lựa chọn đức Tin của mình mới có thể sống trung thành với Chúa và can đảm đáp lại những đòi hỏi của Đức Tin.

Trong khi những hình thức tôn vinh Đức Mẹ theo truyền thống cổ truyền mời gọi khả năng tổ chức mục vụ của các linh mục, nhất là các linh mục chánh xứ, nhu cầu sống Đức Tin trong chiều sâu nội tâm của người tín hữu thách đố chính đời sống của anh em linh mục chúng ta. Khía cạnh thứ nhất kêu gọi chúng ta phát huy sáng kiến mục vụ, để truyền thống tôn vinh Đức Mẹ không trở thành những thói quen khô cằn. Khía cạnh thứ hai thúc đẩy chúng ta nỗ lực suy niệm để hiểu và noi gương bắt chước Đức Mẹ trong cuộc sống. Chỉ như vậy, những hướng dẫn, chỉ bảo thiêng liêng của chúng ta mới có sức thuyết phục và có khả năng thúc đẩy, lôi cuốn và hướng dẫn Đoàn Chiên của Chúa đi vào chiều sâu nội tâm của lòng sùng kính Đức Mẹ. Đây cũng chính là chương trình của Năm Đức Tin.

Trong tự sắc “Cửa Đức Tin” (Porta Fidei), sau khi xác định mục đích của Năm Đức Tin là canh tân Đức Tin để tìm lại niềm vui có Chúa Kitô, ĐTC Bênêđictô XVI đã dùng tất cả số 13 của Tự sắc để nêu ra những tấm gương sống Đức Tin trong quá khứ và mời gọi con cái của Hội Thánh thời nay noi theo bắt chước. Dĩ nhiên, Đức Mẹ được nêu cao như tấm gương đầu tiên và là tấm gương sáng lạn vẹn toàn. Đức Thánh Cha nói: “Nhờ đức tin, Mẹ Maria đã đón nhận lời thiên thần và tin nơi lời loan báo Mẹ sẽ trở thành Mẹ Thiên Chúa trong sự tuân phục tận tụy của Mẹ (x. Lc 1,38). Khi viếng thăm bà Elisabeth, Mẹ cất bài ca chúc tụng Đấng Tối Cao vì những kỳ công Chúa thực hiện nơi những người tín thác nơi Ngài (x. Lc 1,46-55). Mẹ vui mừng và hồi hộp sinh hạ Con duy nhất, mà vẫn giữ nguyên sự đồng trinh […] (x. Lc 2,6-7). Tín nhiệm nơi Thánh Giuse hôn phu, Mẹ mang Chúa Giêsu sang Ai Cập để cứu con khỏi cuộc bách hại của Hêrôđê (x. Mt 2,13-15). Với cùng đức tin, Mẹ theo Chúa trong thời gian giảng đạo và ở với Chúa cho đến tận đồi Golgota (x. Ga 19,25-27). Với đức tin, Mẹ Maria nếm hưởng những thành quả đầu tiên của cuộc phục sinh của Chúa Giêsu, và cẩn giữ mọi kỷ niệm trong lòng (x. Lc 2,19.51), Mẹ thông truyền kỷ niệm ấy cho 12 Tông Đồ tụ họp với Mẹ trong Nhà Tiệc Ly để lãnh nhận Thánh Linh.” (Cửa Đức Tin, 13).

2. Mẹ đầy ơn phúc

Những điều ĐTC Bênêđictô XVI nói về Đức Mẹ, được trích lại ở trên, bao gồm tất cả cuộc đời của Đức Mẹ và chiều sâu nội tâm của Ngài, đòi hỏi những giờ suy gẫm lâu dài để khám phá ra sự thâm sâu và phong phú của các nhân đức của Mẹ mà học đòi, bắt chước. Ở đây tôi chỉ chọn ra một điều của chiều sâu nội tâm của Đức Mẹ để chia sẻ với quí Cha, và cũng chỉ chia sẻ cách vắn gọn. Đó là lời chào của Thiên Thần trong ngày Truyền Tin: “Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ân phúc, Thiên Chúa ở cùng Chị… vì Chị đẹp lòng Thiên Chúa” (Lc 1,28).

Lời chào của Thiên Thần được diễn tả như một định nghĩa về Đức Mẹ, nói lên căn tính của Ngài là người “đầy ân phúc”. Ngay sau khi nói Đức Mẹ là người “đầy ân phúc”, Thiên Thần còn nói tiếp Đức Mẹ là người có Thiên Chúa ở cùng và đẹp lòng Thiên Chúa. “Đầy ân phúc”, “Có Thiên Chúa ở cùng”, “Đẹp lòng Thiên Chúa” là ba cụm từ bổ túc lẫn nhau, nói lên căn tính của một người thuộc về Thiên Chúa, có nghĩa cùng Chúa, được đầy tràn Thiên Chúa, “được quyền năng Đấng Tối Cao bao bọc” (Lc 1,35) và được xưng tụng như “Hòm bia Thiên Chúa” (Kinh cầu Đức Bà). Đây chính là yếu tố căn bản và nền tảng nhất, là suối nguồn, là sự cao đẹp và quí báu nhất nói lên căn tính thực sự của Đức Mẹ.

Về phần mình, Đức Mẹ ý thức và trân trọng tình nghĩa của Thiên Chúa như kho tàng quí giá, như nền tảng của cuộc đời mình và hạnh phúc vì được Thiên Chúa che chở, bao bọc và thương yêu. Vì thế, Đức Mẹ đã thốt lên lời ca tán tụng: “Linh hồn tôi ngượi khen Thiên Chúa… Vì Thiên Chúa đã nhìn đến phận hèn của nữ tỳ Ngài” (Lc 1,46-48). Nữ tỳ là người tôi tớ, thuộc về chủ, được định nghĩa trong mối tương quan với chủ. Mẹ Maria ý thức về mối tương quan này và trân trọng, hạnh phúc được ở trong mối tương quan này.

Suy niệm về Đức Mẹ giúp chúng ta, các linh mục của Chúa, khám phá lại và ý thức về căn tính của chúng ta. Linh mục là người môn đệ được Chúa Giêsu chinh phục để thuộc về Chúa, tham dự vào sứ mệnh của Chúa, lấy ao ước và tâm tư của Chúa làm ao ước và tâm tư của chính mình.

Để sống đúng căn tính linh mục của mình, chỉ tin có Chúa thôi, chưa đủ; chỉ biết mình là linh mục của Chúa thôi, chưa đủ. Cần phải học nơi Đức Mẹ, sống hạnh phúc trong tình nghĩa của Chúa, hãnh diện vì được thuộc về Chúa và sẵn sàng dâng hiến trọn vẹn cuộc đời mình cho Chúa, để phục vụ Chúa với tất cả tâm hồn của mình. Đây là thách đố của thế giới và của chính Chúa Giêsu cho các linh mục hôm nay.

Dĩ nhiên, noi theo mẫu gương của Đức Mẹ chắc chắn không phải là việc dễ dàng, nhưng chúng ta được khích lệ vì trong lịch sử của Hội Thánh, nhiều vị thánh, có những vị xem ra rất “bình thường”, đã đi trước chúng ta trong hành trình noi gương Đức Mẹ. Tôi xin được ghi lại đây ba vị thánh quen thuộc:

Thánh Phaolô

Đọc các thư của Thánh Phaolô, chúng ta dễ dàng nhận thấy những nét phản chiếu tấm gương của Mẹ Maria trong tâm tình trân quí tình nghĩa của Chúa, sẵn sàng chịu thiệt thòi vì Chúa và từ bỏ mọi sự cho Chúa. Điều này được Thánh Phaolô bày tỏ rõ ràng trong nhiều lá thư, đặc biệt trong thư ngài gửi tín hữu Philiphê: “Những gì xưa kia tôi cho là có lợi, thì nay, vì Đức Kitô, tôi cho là thiệt thòi. Hơn nữa, tôi coi tất cả mọi sự là thiệt thòi, so với mối lợi tuyệt vời, là được biết Đức Kitô Giêsu, Chúa của tôi. Vì Người, tôi đành mất hết, và tôi coi tất cả như rác, để được Đức Kitô và được kết hợp với Người.” (Phil 3,7-9; x. 1Co 1:1; 2Co 2:1; Gal 1:1; Eph 1:1; Eph 3:1; Phil 1:1; Col 1:1; 1Tim 1:1; Tit 1:1; Phm 1).

Thánh Josephine Bakhita

Thánh Josephine Bakhita, người gốc nước Sudan bên Phi Châu. Ngay khi còn tuổi thơ ấu, em Bakhita đã bị bắt cóc và bị bán làm nô lệ. Bị mua đi bán lại qua nhiều gia đình quí phái và sau cùng được đưa đến nước Ý, ở đó được thả tự do. Được rửa tội và đi tu dòng các nữ tu Canossiane. Dĩ nhiên, ai cũng có thể hiểu được những nỗi đau đớn, nhiều khi rợn rùng, những nỗi cơ cực và nhục nhã của một người nô lệ. Thế mà trong một cuộc gặp gỡ sinh viên người Ý tại Bologna, khi được hỏi:

• Chị sẽ có thái độ nào nếu gặp lại những người đã băt cóc chị và bán chị làm nô lệ?

Chị Josephine Bakhita đã không ngần ngại trả lời:

• Nếu tôi gặp lại những người đã bắt cóc tôi và bán tôi làm nô lệ, tôi sẽ không ngần ngại quỳ xuống hôn tay họ vì nếu không có họ và đã không xảy ra những sự việc đã xảy ra cho tôi, làm sao tôi có thể biết được Chúa Giêsu và trở thành nữ tu?

Đúng là một tâm hồn đầy ơn phúc và biết trân trọng tình nghĩa của Chúa. Thảm cảnh đã được coi là dịp may và những kẻ thù nghịch hung bạo đã được coi là ân nhân, chỉ vì qua họ và qua các thảm cảnh đó, chị được biết Chúa Giêsu.

Chân Phước Anrê Phú Yên

Vị thánh thứ ba gần gũi với chúng ta hơn. Đó là Chân phước Thầy Giảng Anrê Phú Yên. Khi Quan Tòa dụ dỗ, rồi đe dọa bắt phải chối Chúa, cậu Anrê Phú Yên đã trả lời: “Làm sao tôi có thể chối Chúa Giêsu được. Ngài đã chết vì tôi, thì tôi cũng phải chấp nhận chết vì Ngài. Tình yêu đáp trả tình yêu, mạng sống đáp trả mạng sống.”

Cha Đắc Lộ tường thuật thái độ của Thầy Giảng Anrê Phú Yên vào giờ tử đạo như sau: “Tới nơi xử hồng phúc, thày Anrê tốt lành quỳ ngay gối xuống; thày chào từ giã mọi tín hữu, đồng thời khuyên bảo họ hãy trung thành với Thiên Chúa và tín thác trong đức tin; và về phần Thày, họ chẳng nên đau buồn làm chi, nhưng hãy cầu xin Chúa cho Thày được trung thành đến cùng (giữ nghĩa cùng Đức Chúa Giêsu cho đến hết hơi thở, cho đến trọn đời).”

Kính thưa quí Cha,

Tôi chỉ còn một điều muốn nói. Đó là chúng ta hãy khích lệ nhau, thúc đẩy nhau noi gương Đức Mẹ, nhất là trong Tháng Hoa của Năm Đức Tin này, tìm kiếm Chúa Giêsu, say mến Ngài, trân trọng tình nghĩa của Ngài, sống xứng đáng với tình yêu của Ngài và cố gắng giữ gìn thế nào để tình yêu đối với Ngài không bao giờ bị sứt mẻ.

Với lòng quí mến, xin kính chào quý Cha.

Đaminh Nguyễn Chu Trinh

Giám mục Giáo phận Xuân Lộc