“Ở lại trong Thày” – Bài giảng Chúa nhật V Phục Sinh năm B
"Hãy ở lại trong Thày". Động từ "ở lại" trong Tin mừng Gioan mang nhiều ý nghĩa. Lời mời gọi này được lặp đi lặp lại nhiều lần, vào cuối bữa tiệc ly, lời mời gọi ấy càng trở nên tha thiết. Nó diễn tả tương quan thày trò, nghĩa cha con, tình bạn hữu giữa Đức Giêsu và các môn đệ.
Sau Đại lễ Phục sinh, bầu không khí hân hoan sầm uất đang lắng dần. Phụng vụ thánh lễ hằng ngày cũng như đời sống của người tín hữu cũng đang lấy lại nhịp sống bình thường. Một câu hỏi được đặt ra: Liệu ân sủng và hiệu quả của lễ Phục sinh cũng chấm dứt với thời gian? Phụng vụ trả lời: Không, Đức Giêsu Phục sinh đang hiện diện nơi thâm sâu nhất của tâm hồn con người. Sự hiện diện ấy như một nhựa sống thiêng liêng, làm cho chúng ta được an vui và mạnh mẽ. Sự hiện ấy làm nên căn bản của cuộc sống Kitô hữu và nối kết chúng ta với Chúa Cha, và như vậy, chúng ta được nếm hưởng hạnh phúc Nước trời ngay ở đời này.
"Thày là cây nho…". Cũng như hình ảnh người mục tử, hình ảnh cây nho rất gần gũi thân thương với cuộc sống của người Do Thái. Giáo lý của Chúa cao siêu về nội dung, nhưng lại đơn sơ trong cách diễn tả. Ai cũng biết cây nho cần phải vun trồng, cắt tỉa để có thể sinh hoa kết trái. Nếu hình ảnh người mục tử nhắc nhớ chúng ta về sự hy sinh cao cả của Đức Giêsu, thì hình ảnh cây nho lại mời gọi chúng ta gắn bó với Người. Nếu Đức Giêsu hy sinh để đem cho chúng ta nguồn sống mới, thì chúng ta phải đón nhận nguồn sống thiêng liêng ấy bằng tình yêu mến, cậy trông.
Cây nho mà Chúa Giêsu nói đến vừa có những cành xanh tươi tràn đầy nhựa sống, vừa có những cành héo úa cằn khô. Hình ảnh này muốn diễn tả đời sống người tín hữu. Thời nào cũng vậy, có những người đạo đức siêng năng, nhưng cũng có những người dửng dưng hờ hững. Người tín hữu không gắn bó với Chúa giống như cành khô, chỉ dùng làm củi. Trái lại, những tín hữu gắn bó, giống như cành nho gắn liền với thân, luôn an vui hạnh phúc, khi cầu nguyện họ được Chúa nhận lời. Hình ảnh gắn bó ấy được Chúa diễn tả qua lời mời gọi: "Hãy ở lại trong Thày". Động từ "ở lại" trong Tin mừng Gioan mang nhiều ý nghĩa. Lời mời gọi này được lặp đi lặp lại nhiều lần, vào cuối bữa tiệc ly, lời mời gọi ấy càng trở nên tha thiết. Nó diễn tả tương quan thày trò, nghĩa cha con, tình bạn hữu giữa Đức Giêsu và các môn đệ.
“Hãy ở lại trong Thày” tức là hãy trung tín với Thày, kể cả vào giờ phút khó khăn khủng hoảng nhất, giờ đó chính là lúc Người bị bắt trong Vườn Cây Dầu.
“Hãy ở lại trong Thày”, tức là hãy kiên vững trước mọi gian lao thử thách sau này, vì họ đã ghét Thày, họ cũng sẽ ghét các con”.
“Hãy ở lại trong Thày như Thày ở trong anh em”. Thật vinh hạnh cho người tín hữu, bởi họ có Chúa ngự trong lòng họ, làm cho họ được “thần hóa” và nên giống Người. Điều này được diễn tả một cách cụ thể và tuyệt vời, khi chúng ta đón nhận Chúa Giêsu Thánh Thể.
Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta hãy suy tư về thái độ sống của mỗi người, với tư cách là tín hữu. Quả vậy, chúng ta có nhiều lúc giống như cành nho bị lìa khỏi thân cây, vì chúng ta dửng dưng đối với Thiên Chúa, dửng dưng trước lời mời gọi của Tin Mừng. Một khi không còn gắn kết với thân nho, chúng ta cũng lìa xa các cành nho khác là anh chị em đồng loại. Không liên kết với Thày Giêsu, chúng ta cũng khó mà liên kết với tha nhân. Thánh Gioan tông đồ đã nhấn mạnh đến điều này, khi đặt tình yêu thương lên hàng đầu của các thực hành Kitô giáo (Bài đọc II). Khái niệm “ở lại trong Chúa” cũng được tác giả nhấn mạnh: "Ai giữ các giới răn của Người, thì ở trong Người và Người ở trong họ". Đây là sự hòa quyện giữa tâm hồn chúng ta với Chúa Ba Ngôi, nhờ việc Ngài đến ở trong chúng ta, như chúng ta được ở trong Ngài.
Thông thường, cây nho muốn sinh hoa kết trái thì phải được cắt tỉa hằng năm. Sự cắt tỉa ấy làm cho cây rỉ máu vì đau đớn, nhưng thật cần thiết, vì nếu không cắt tỉa, cây sẽ cằn cỗi, vô dụng. Mỗi năm, khi tưởng niệm cuộc thương khó của Đức Giêsu, các tín hữu cũng được mời gọi chết đi với con người cũ để sống lại với Đấng Phục Sinh. Sự “chết đi” ấy không phải chỉ là lý thuyết suông, nhưng là những hy sinh cố gắng để vác thập giá cuộc đời, để được gắn bó hơn với Đấng đã hy sinh đến cùng vì yêu thương chúng ta.
Phaolô, vị tông đồ dân ngoại, đã để cho Chúa “cắt tỉa” đời mình. Từ một người hăng say tìm giết các tín hữu, cuộc gặp gỡ kỳ diệu với Đức Giêsu trên đường đi Đa-mát đã làm thay đổi cuộc đời ông và biến ông thành một nhân chứng trung kiên loan báo Tin Mừng. Tác giả sách Công vụ Tông đồ cho thấy Phaolô đã sớm hòa nhập với các tông đồ để thực hiện sứ mạng Chúa trao phó. Ông sẵn sàng chấp nhận những nguy hiểm đe dọa tính mạng để làm chứng cho Chúa (Bài đọc I). Ông thực sự gắn bó với Đức Giêsu, đến nỗi sau này ông viết: “Tôi không muốn biết đến chuyện gì khác ngoài Đức Giêsu Kitô, mà là Đức Giêsu Kitô chịu đóng đinh vào thập giá” (1 Cr 2,2).
Dù trong hoàn cảnh nào của cuộc sống hôm nay, chúng ta cũng có thể trở nên tông đồ của Chúa, nếu chúng ta thực sự “ở lại trong Người”.
Gm. Giuse Vũ Văn Thiên
Nguồn: gphaiphong.org
