Quả và cây – Bài giảng Chúa nhật VIII Thường niên năm C
“Xem quả biết cây”, người ta dựa vào những việc tốt lành ấy để đánh giá chúng ta. Người ta cũng dựa vào những việc tốt lành mà nhận ra chúng ta là con của Cha trên trời.
Mỗi người sống ở đời đều được Thiên Chúa trao ban một sứ mạng. Trường thọ hay đoản thọ, giàu có hay nghèo nàn, sống ở thành phố hay thôn quê, mỗi chúng ta đều phải chu toàn sứ mạng đó. Nếu cuộc đời này được sánh ví như một thửa vườn, thì mỗi chúng ta là một cây Thiên Chúa trồng trong đó. Dù mọc ở miền đất nào, cây phải sinh hoa kết trái và đem hương sắc cho đời. Trong cuộc sống có những người lười biếng không chu toàn sứ mạng được trao. Trong vườn đời, cũng có những cây cằn cỗi, không sinh hoa trái. Cũng như người chủ vườn luôn mong muốn mọi cây đều kết trái sinh hoa, Chúa cũng muốn cho đời sống của chúng ta đem lại phúc đức dồi dào. Sinh hoa trái và kiên tâm bền vững là điều Chúa Giêsu kỳ vọng nơi người môn đệ: “Chính Thày đã chọn anh em, và cắt cử anh em để anh em ra đi, sinh được nhiều hoa trái, và hoa trái của anh em tồn tại…” (Ga 15,16).
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Thánh Luca tổng hợp những lời giảng dạy của Chúa Giêsu ở nhiều dịp khác nhau. Tất cả đều nhấn mạnh đến những đức tính cần thiết để giúp chúng ta nên hoàn thiện giữa cuộc sống bon chen tính toán hằng ngày.
Trước hết, Chúa mời gọi mỗi người phải cố gắng hoàn thiện bản thân, trước khi giúp đỡ người khác hoàn thiện. Người mù không thể dắt được người mù. Bản thân mình còn yếu kém không thể dạy dỗ người khác. Cái rác và cái xà là hai vật chênh lệch rất lớn. Cái rác thì rất nhỏ bé và nhẹ nhàng, trong khi cái xà thì to lớn và nặng nề. Từ sự chênh lệch này, Chúa muốn ám chỉ những người thường lên tiếng chỉ trích người khác dựa vào những lỗi lầm nhỏ mọn, trong khi bản thân mình đang mắc những lỗi lầm nghiêm trọng. Sửa lỗi cho anh em là một trong những hành vi của đức bác ái. Tuy vậy, nó cũng phải thể hiện trong đức bác, để không làm tổn thương người khác.
Một khi chăm lo hoàn thiện bản thân, mỗi chúng ta sẽ rèn luyện và trau dồi các nhân đức. Đó chính là hoa trái thiêng liêng, nhờ ơn Chúa ban và với sự cộng tác của cá nhân. Hoa trái thiêng liêng mà Chúa nói ở đây, không phải là hình thức bóng bẩy giả tạo chóng phai tàn, nhưng là một cuộc sống thấm đượm Tin Mừng, thể hiện qua việc làm cụ thể. “Xem quả biết cây”, người ta dựa vào những việc tốt lành ấy để đánh giá chúng ta. Người ta cũng dựa vào những việc tốt lành mà nhận ra chúng ta là con của Cha trên trời.
“Xem quả biết cây”. Đó cũng là giáo huấn của Cựu ước. “Quả” ở đây là ngôn từ và nhân cách của một con người. Tác giả sách Huấn Ca dạy chúng ta thận trọng trước khi đánh giá người khác: “Chớ vội khen, khi người chưa lên tiếng; muốn biết người phải nghe miệng nói năng” (Bài đọc I). Chúa Giêsu tiếp nối giáo huấn của Cựu ước, khi Người khẳng định: “Người hiền, bởi lòng tích chứa điều lành, nên phát xuất sự thiện; và kẻ dữ, bởi tích đầy lòng ác, nên phát xuất điều ác: vì lòng đầy, thì miệng mới nói ra". Trong những tội lỗi mà chúng ta phạm hằng ngày, phần lớn nhà những tội lỗi do lời nói. Có thể đó là lời xúc phạm, lời nói dối, lời vu khống, lời ca tụng mình quá đáng hoặc những ngôn từ lèo lái mưu mô nhằm trục lợi cá nhân. “Lưỡi không xương nhiều đường lắt léo”, cổ nhân đã nhận định như vậy. Cái lưỡi tuy nhỏ, nhưng gây bao tổn hại cho người khác, khi nó thiếu trung thực.
Để lượng giá về tư cách của một cá nhân, người ta thường quan sát khi người đó gặp thử thách. Sách Huấn Ca dạy: “Lò lửa thì nung luyện bình sành, còn gian nan thì thử những người công chính”. Chính trong thử thách, người ta hiểu rõ hơn về nhân cách cùa một con người, nhất là về lòng trung thành của họ. Thánh Phaolô khuyên chúng ta: “Anh em hãy ăn ở bền đỗ và đừng nao núng; hãy luôn luôn thăng tiến trong công trình của Chúa. Hãy biết rằng công lao khó nhọc của anh em không phải là uổng phí trong Chúa” (Bài đọc II).
“Chính Thày đã chọn anh em, và cắt cử anh em để anh em ra đi, sinh được nhiều hoa trái, và hoa trái của anh em tồn tại…”. Kitô hữu là người được Chúa sai vào lòng cuộc đời, để tỏa hương thánh thiện và đơm hoa bác ái. Mỗi phút giây trong cuộc sống đều đáng quý. Nếu biết trân trọng và nếu có thiện chí, thì mỗi phút giây ấy chúng ta đều có thể sinh hoa trái cho đời, nhằm xây dựng cuộc sống tốt đẹp, nhân ái và yêu thương.
Một lời bất cẩn có thể nhóm lên xung đột
Một lời tàn nhẫn có thể phá hỏng một cuộc đời
Một lời đúng lúc có thể xua đi căng thẳng
Nhưng một lời yêu thương có thể chữa lành và chúc phúc (Khuyết danh).
+TGM Giuse Vũ Văn Thiên
Nguồn: gphaiphong.org
