Tìm hạnh phúc nơi đâu
Hạnh phúc là điều mà bất cứ ai trong chúng ta cũng khao khát có được. Mọi nỗ lực của ta trên hành trình dương thế này đều nhắm đến mục tiêu làm sao để có được hạnh phúc cho mình. Người ta cố gắng làm ra nhiều tiền cũng chỉ vì nghĩ rằng tiền có thể mang đến hạnh phúc. Người ta cũng tìm kiếm hạnh phúc của họ nơi việc đọc sách, nơi các thú tiêu dao, nơi âm nhạc, nơi việc theo đuổi các sở thích. Người ta muốn có người yêu là bởi vì khi yêu, ta cảm thấy hạnh phúc. Người ta thích sống trong những tiện nghi đầy đủ là bởi vì những điều ấy mang đến cho họ một sự thoải mái và an nhàn, một cảm giác êm đềm và khoan khoái. Hạnh phúc hay sự viên mãn của bản thân là cái luôn thu hút người ta hướng về, dù người ta có ý thức về nó hay không.
Cứ sự thường, ta tìm kiếm hạnh phúc nhờ cố gắng khỏa lấp những chỗ trống trong con người mình, ta tìm cách thỏa đáp những nhu cầu của bản thân, từ vật chất, tâm lý, tinh thần đến tâm linh. Đồng thời với việc bồi đắp cho mình, ta cũng tập bỏ đi những gì cản vướng, những thứ phù hoa, hay những điều không thuộc về mình để hành trang mang theo được nhẹ nhàng và thanh thoát. Ta chẳng biết hạnh phúc là gì, vì nó không phải là một thực thể vật chất nào đó để ta có thể nhìn thấy và nắm bắt bằng đôi tay. Hạnh phúc chỉ đơn thuần là một sự thăng hoa của cả con người, cho ta một cảm giác như thể mình được trở nên trọn vẹn là mình. Khi có được hạnh phúc, ta chẳng còn tha thiết gì nữa, chẳng còn mong chờ gì nữa. Hành trình ta đi là hành trình đi tìm hạnh phúc. Nhưng, phải đi tìm hạnh phúc nơi đâu?
Có những người mong chờ hạnh phúc ở một tương lai xa xôi nào đấy. Cuộc sống hiện tại đối với họ chỉ là những màn đen âm u, mệt mỏi. Họ phải lao đầu vào công việc để kiếm kế sinh nhai. Những khó khăn cứ từ đâu ập đến. Đời sống họ là một chuỗi ngày dài thê lương nặng nề. Họ muốn gạt đi nhưng không thể nào gạt nỗi. Họ cảm thấy chẳng thể yêu nỗi cuộc sống này. Họ kéo lê tình trạng thảm thương của mình từng ngày từng một, rồi chỉ biết mong chờ vào tương lai mà không bao giờ khởi sự đắp xây vận mệnh đời mình cho khởi sắc. Hạnh phúc mãi mãi chỉ là mong chờ và sẽ chẳng bao giờ đến với họ. Hạnh phúc ấy chỉ tồn tại trong những giấc mơ. Họ chờ hạnh phúc ở tương lai, nhưng tương lai chỉ là khái niệm người ta dành để nói về những gì chưa đến, những cái không nằm trong bàn tay ta.
Có những người đi tìm hạnh phúc ở một nơi xa xăm nào đấy. Họ chẳng có một mối dây gắn kết nào với những người chung quanh trong khi lại nỗ lực lấy lòng những người không quen biết ở những phương trời Đông Tây nào đấy. Bố mẹ, anh chị em trong nhà, họ chẳng mang chi đến, chẳng biết ngày sinh nhật bổn mạng, chẳng đoái hoài gì đến chuyện buồn vui. Còn đối với những người xa lạ ngoài đường, họ tận tình chăm lo, tặng quà, đi chơi vui vẻ. Cơ bản là bởi vì những người sống chung quanh không đánh giá cao họ, không dành cho họ những lời khen, không trân trọng họ cho bằng những người ngoài. Được lòng những người ở ngoài, họ tưởng mình là thánh, nhưng họ đâu biết rằng đâu có vị thánh nào đi tìm kiếm thứ hạnh phúc ảo như thế. Họ thèm khát những địa điểm đẹp, danh lam thắng cảnh ở chỗ này chỗ nọ, còn tại nơi mà họ đang sống, họ thấy nhàm chán và chẳng thiết tha chi.
Kỳ thực, chính lúc này đây và chính nơi đây mới là cuộc sống. Ngay khoảnh khắc hiện tại mà ta đang trải qua đây mới là điều quan trọng nhất trong cuộc hiện hữu của ta. Muốn có hạnh phúc, chúng ta phải tập yêu những gì đang xảy đến với ta, tập đón nhận thực tại hiện có như là một phần làm nên chính ta. Những khó khăn đang có đó, ta hãy đối diện và từ từ tìm cách giải quyết. Những tương quan đang rạn nứt đó, ta hãy tìm cách hàn gắn bằng đối thoại, thông cảm và tình thương. Ngay khi chúng ta yêu cuộc sống hiện tại của mình thì chính cuộc sống cũng sẽ yêu chúng ta. Mỉm cười với những gì đang ở bên ta đây, trong giờ phút này, là cách thức làm cho chúng ta thấy mình được đong đầy hồng ân nhất.
Một ông thương gia kia nhìn thấy một ngư dân nằm nghỉ ngơi, hóng gió trên chiếc thuyền. Ông ngạc nhiên và hỏi:
- Tại sao ông không thả câu để bắt cá?
- Tôi đã có đủ cá để dùng cho hôm nay rồi – bác ngư phủ trả lời.
- Tại sao ông không thả câu để có thêm nhiều cá nữa? – Ông thương gia hỏi lại.
- Tại sao?
- Nếu có thêm cá, ông có thể bán và có nhiều tiền.
- Có nhiều tiền thì sao?
- Lúc đó ông có thể xây nhà lớn, mua xe hơi và cuộc sống của ông sẽ sung túc.
- Sung túc rồi thì sao?
- Lúc đó ông có thể nghỉ dưỡng, an hưởng cuộc sống.
- Bác ngư phủ cười nhẹ và ôn tồn trả lời: Chứ ông không thấy là nãy giờ tôi đang an hưởng cuộc sống của tôi sao?
Sống trong thời đại chạy đua này, chúng ta vẫn phải luôn làm việc để có được những tích trữ khi cần thiết, chứ không thể nhởn nhơ như ông ngư phủ kia được. Nhưng giá như ta có thể sống được một cuộc sống thong dong và tự tại như thế thì hay biết mấy. Đời ta sẽ nhẹ nhàng và thoải mái biết mấy.Câu chuyện trên có thể không làm những người kinh doanh thích thú, nhưng lại gửi gắm đến chúng ta một sứ điệp rất đơn giản mà lại rất thâm sâu về bí quyết kiếm tìm hạnh phúc.
Hạnh phúc hiện diện ngay lúc này, khi ta biết để cho lòng mình lắng xuống, nhẹ nhàng và đón nhận hết mọi điều đang hiện diện trước mắt ta, với những con người đang ở cận kề bên ta. Hạnh phúc hiện diện ngay tại nơi đây, nơi mà ta đang đặt đôi bàn chân và toàn bộ thân xác này, bởi vì, đây mới chính là nơi mà lúc này ta đang sống. Ở đây và bây giờ, chính là “nơi” ta tìm thấy hạnh phúc cho mình, chứ không phải ở nơi khác hay vào lúc khác. Nơi khác và lúc khác có thể là hạnh phúc, nhưng là của người ta, chứ không phải của chính bản thân mình.
Chúng ta vẫn thường tò mò là không biết có một cuộc sống sau cái chết hay không, nhưng chúng ta lại quên mất rằng chắc chắn có một cuộc sống trước cái chết. Đừng chờ đến sau khi chết mới được hạnh phúc nhưng hãy tập cảm nếm hạnh phúc ngay chính nơi cuộc sống này.
Pr. Lê Hoàng Nam, SJ
